Anne baba olup da bu reklamdan rahatsız olmamak mümkün mü? Çocukların ilgileneceği en son şey olmalı moda, tarz sahibi olmak, seksi davranmak, karşı cinse "yazmak". (Yazmak gibi argo bir tabirin ne işi var çocuk dünyasında!)
Her şeyin ötesinde çocuğa verilen bu yetişkin havası, seksapelite, karşı cinse karşı davranışlarındaki cinsellik göndermesinin bu yaş aralığındaki çocukları olumsuz etkileyeceğini hiç mi düşünmemişler?
Çocuklar elbette kendi doğal süreçlerinde farkediyorlar karşı cinsi, duyguları, farklılıkları ama masumca. Yaşlı teyzelerin elini şehvetle öpmek ancak yetişkinlerin dünyasında olabilecek bir hareket kusura bakmayın.
Çocuk istismarı, çocuk gelinler, çocuk işçiler, çocuklara uygulanan şiddet... Toplulumuzun çocukları zaten yaralı, zaten dertli olduğumuz, acı duyduğumuz bir gündemimiz varken bu reklamı hazmetmek oldukça zor.
Ayrıca marka bağımlılığını daha küçük yaşta bu çocukların beyinlerine kazımak neden? Alabilen var, alamayan var, anne babaları bu maddi ve manevi yükün altında ezmek doğru mu? Bizler, aramızdaki sınıf farklarını yok saymak için siyah önlüklerle okula gitmiş, sokakta herkesin içinde çikolata şeker yememiş, alamayanlar üzülmesin diye gösterişten kaçınmayı erdem saymış, şu anda okullardaki serbest kıyafete de karşı çıkan bir nesiliz. Çevremdeki pek çok anne-baba da böyle düşünüyor.
Pedagoji Derneği'de benzer bir fikre sahip olduğundan firmaya bir yazı göndermiş. Ama reklam hala döndüğüne göre pek de kaale almamışlar. Yazı şöyle:
Sayın Koton Yetkilileri;
Pedagoji Derneği olarak, çocukları ilgilendiren her konuda uzmanlarımız tarafından değerlendirmeler yaparak bunu ilgili kurum, kuruluş, özel ve tüzel kişiler ve kamuoyuyla paylaşmayı bir borç biliyoruz. 2014 Eylül ayı içerisinde televizyon kanallarında ve reklam panolarında yayınlanan “Çocuk Kafası Çocuk Modası” adlı reklamınızla ilgili düşüncelerimizi iletmek amacıyla bu mektubu size yazıyoruz. Bu reklamınız, içeriğinde çocuklara yönelik olumsuz mesajlar içermesi nedeniyle derneğimizin dikkatini çekmiştir. Reklamınız birkaç açıdan derneğimizce sakıncalı bulunmuştur:
- Öncelikle çocukların, bir ürünün daha iyi pazarlanması ve satışı amacıyla kullanılmasını, çocukların öne çıkarılarak bir ürünün tanıtılmasını doğru bulmuyoruz. Reklamınız çocukların ticari kaygılara alet edildiği izlenimini uyandırmaktadır. Hâlbuki çocuğun yüksek yararı tüm kaygıların ötesinde tutulmalıdır.
- Reklamınızda çocuklara giydirilen kıyafetler, yapılan makyajlar ve takılar ile çocuklara yetişkin tavrı verilmiştir. Bu değişiklikler çocukların bir yetişkin gibi algılanmasına neden olmuştur. Reklamdaki kız çocuklarına kıyafetleri, bakışları, hareketleri ile seksapalite atfedilmiştir. Çocuklar, çocuk olmalı, çocuksu kalmalı, onların masumiyeti korunmalıdır. Çocuk istismarının ve pedofilinin arttığı bir dönemde çocukları, özellikle kız çocuklarını, yetişkin kıyafetleri ve hareketleri ile göstermek oldukça tehlikelidir.
- Moda, yetişkinlerin dünyasına ait bir kavramdır. Çocukların gündeminde moda yoktur. Reklamınız yetişkin gündeminde olan “moda” kavramını çocukların gündemine sokarak, çocukların ruhsal gelişimine zarar vermektedir. “Aşk, sevgili” gibi yetişkin kavramlarının çocukların dünyasına çokça girdiği günümüzde, “moda” kavramının da çocuk gündemine taşınması doğru değildir.
- Reklamınızda “ayrıcalıklı olmak”, “tarz sahibi olmak” vurgusu çokça yapılmaktadır. Çocuklara “Ayrıcalıklı olun, tarzınız, modanız olsun.” mesajının verilmesi doğru değildir. Çocukları kıyafetleri ile ayrıcalıklı, farklı olmaya sevk etmek çocuklara yapılan büyük bir haksızlıktır. Ayrıca “Sen ayrıcalıklısın, sen özelsin, özel olmalısın.” mesajı narsizm/özseverlik tohumlarını çocuklara aşılamaktadır.
Uluslararası Reklam Uygulama Esasları’nın 18. maddesi “Pazarlama iletişiminde, çocuklarda veya gençlerde zihnen, ahlaken ya da bedenen zararlı bir etki yaratabilecek herhangi bir beyanda bulunulamaz veya görsel sunum kullanılamaz.” açıklamasını yapmakta ve “Pazarlama iletişimi herhangi bir şekilde, tanıtımını yaptığı ürüne sahip olan ya da bu ürünü kullanan çocukların ya da gençlerin, ürüne sahip olmayan diğer çocuklara ve gençlere göre, fiziksel, psikolojik ya da sosyal avantajlar sağlayacaklarını ileri süremez.” demektedir. 6112 sayılı RTÜK Kanunu’nun 9. maddesi ise reklamların çocukların fiziksel, zihinsel veya ahlakî gelişimine zarar veremeyeceği ve deneyimsizliklerini veya saflıklarını istismar edemeyeceğini açıkça belirtmektedir.
“Çocuk Kafası Çocuk Modası” reklamınız yukarıda belirttiğimiz gerekçelerle açıkça bu maddeleri ihlal etmektedir. Bu reklamınızı en kısa sürede yayından kaldırmanızı temenni ediyoruz. Ülkemizin ekonomik gelişimine katkı sağlamak konusunda gayret gösteren kurumunuzun, çocukları ilgilendiren çalışmalarda onların ruh sağlığını daha çok dikkate alacağını umuyoruz.
Saygılarımızla.
.JPG)
